Wyhoduj sobie bakterie!
Przedmioty, które leżą przed Tobą to podstawowe narzędzia pracy mikrobiologa – szalka Petriego wypełniona podłożem („galaretką”) oraz patyczek wymazowy. Dzięki temu niewielkiemu zestawowi będziesz w stanie sprawdzić, jakie bakterie rosną w interesującym Cię miejscu!
Należy pamiętać, że mini-zestaw, który masz przed sobą, nie służy do celów diagnostycznych, a ma jedynie charakter edukacyjny.
Pod żadnym pozorem nie należy pobierać próbek pochodzących z człowieka oraz zwierząt, szczególnie chorych.
Zestaw służy do pobierania i hodowli bakterii pochodzących z prób środowiskowych.
Uwagi ogólne
- Jeżeli nie użyjesz zestawu od razu, to umieść go w lodówce. Dzięki temu szalka Petriego będzie dłużej przydatna do użycia.
- Normalną sytuacją jest to, że po pewnym czasie nawet w zamkniętej szalce mogą wyrosnąć jakieś mikroorganizmy, będące zewnętrznym zanieczyszczeniem.
- Jeżeli otwierasz szalkę, to rób to w taki sposób, aby część z podłożem („galaretką”) była na górze. Zapobiegnie to osiadaniu na podłożu bakterii zawieszonych w powietrzu.
- Jeżeli na jednej szalce chcesz hodować bakterie pochodzące z dwóch próbek, wówczas narysuj na jej części (wierzch strony z podłożem) pionową linię, dzieląca szalkę na dwie części. Oznacz każdą część. Najlepiej użyć do tego markera permanentnego.
- Jeżeli chcesz znacznie zwiększyć poziom sterylności, wówczas szalkę otwieraj w pobliżu płomienia palnika (np. kuchenki gazowej). Gorące powietrze stworzy strefę, która będzie nieprzekraczalna dla mikroorganizmów z powietrza.
Instrukcja obsługi
- Zerwij parafilm (ochronna warstwa trzymająca razem obie części szalki Petriego).
- Pobierz patyczkiem wymazowym próbkę. Do zestawu dołączone są dwa patyczki wymazowe. Dzięki temu na szalce możesz wysiać dwie próbki – np. porównać bakterie żyjące na mydle w płynie oraz w kostce lub zasiedlające jabłko umyte oraz nieumyte. Do każdej próby należy użyć osobnego patyczka, aby nie zafałszować wyników. Wymaz z powierzchni stałych należy pobrać, pocierając materiałowy koniec patyczka przez kilkanaście sekund z każdej strony. Próbkę z cieczy pobiera się poprzez krótkotrwałe zanurzenie w niej końcówki patyczka.
- Dokonaj posiewu próbki. W tym celu, trzymając otwartą szalkę podłożem („galaretką”) w dół, dotknij materiałową częścią patyczka do podłoża. Wykonaj nim następnie taki ruch, jak gdybyś chciał narysować zygzak (jak na rysunku). Nie przyciskaj mocno patyczka, gdyż poskutkuje to uszkodzeniem podłoża. Powtórz to samo, przykładając kolejno różne strony patyczka, tak, aby „zygzaki” pokrywały się. Jeżeli chcesz porównać dwie próby, wówczas ogranicz wielkość „zygzaków” z jednego patyczka do połowy szalki.
- Zamknij szalkę i poczekaj na wzrost bakterii. Większość mikroorganizmów wyrośnie w temperaturze otoczenia, z którego pobierano próby. Szalkę połóż w zacienionym miejscu, aby nie wyschła. Powinna być umieszczona „do góry nogami”, tzn. część z galaretką powinna znajdować się na górze. Zapobiega to kapaniu skraplającej się wody na rosnące bakterie. Pierwsze kolonie bakteryjne (różnokolorowe punkciki, z których każdy zawiera miliony takich samych bakterii) zauważysz już po 24 godzinach. Po 72 godzinach powinny wyrosnąć wszystkie gatunki mikroorganizmów, które znajdywały się w próbce. Kiedy zauważysz już wyrośnięte kolonie bakteryjne, nie otwieraj szalki (chyba, że do utylizacji), nie wąchaj ich ani nie dotykaj.
- Utylizacja szalki. Kiedy skończysz już swój eksperyment, wówczas, używając rękawiczek, zalej podłoże na szalce preparatem chemii gospodarczej zawierającym chlor (np. w formie podchlorynu). Po kilkunastu minutach możesz zlać płyn zawierający chlor, a następnie szalkę wyrzucić do śmieci.
Chcesz wiedzieć więcej?
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat mikrobiologii, to zapraszamy do odwiedzenia naszych mediów społecznościowych. W kolejnych dniach będziemy umieszczać tam informacje i ciekawostki, m.in. będziesz mógł/-a spróbować zidentyfikować bakterie, które wyrosną na Twojej szalce, dowiesz się z czego złożone jest podłoże i wiele, wiele więcej ;-).